«Կայուն էլեկտրամատակարարման ցանցը եվրոպական ներքին էներգետիկ շուկայի կարևոր հենասյուն է և անփոխարինելի տարր՝ կանաչ փոխակերպման հասնելու համար»։ Վերջերս հրապարակված «Եվրոպական միության էլեկտրական ցանցի կառուցման գործողությունների ծրագրում» Եվրոպական հանձնաժողովը (այսուհետ՝ «Եվրոպական հանձնաժողով») հստակ նշել է, որ եվրոպական էներգետիկ ցանցը պետք է շարժվի «ավելի խելացի, ավելի ապակենտրոնացված և ավելի ճկուն» լինելու ուղղությամբ։ Այս նպատակով Եվրոպական հանձնաժողովը նախատեսում է մինչև 2030 թվականը ներդնել 584 միլիարդ եվրո՝ էլեկտրաէներգետիկ ցանցի արդիականացման համար։
Եվրոպական հանձնաժողովի քայլի հետևում կանգնած է էներգետիկ համայնքի աճող մտահոգությունը եվրոպական էլեկտրացանցի կառուցման դանդաղ առաջընթացի վերաբերյալ: Վերլուծաբանները, ընդհանուր առմամբ, կարծում են, որ ԵՄ ներկայիս էլեկտրացանցը չափազանց փոքր է, համեմատաբար հետամնաց, չափազանց կենտրոնացված և անբավարար միացված, և բախվում է բազմաթիվ մարտահրավերների:
Նախ, հնացող փոխանցման և բաշխման ցանցը չի կարող բավարարել էլեկտրաէներգիայի սպառման աճող պահանջարկը: Կանխատեսվում է, որ մինչև 2030 թվականը ԵՄ-ում էլեկտրաէներգիայի սպառումը կաճի մոտավորապես 60%-ով՝ համեմատած ներկայիս մակարդակի հետ: Ներկայումս Եվրոպայի էլեկտրաէներգիայի բաշխման ցանցերի մոտ 40%-ը շահագործվում է ավելի քան 40 տարի և իրենց սկզբնական նախագծային կյանքի ավարտից մնացել է 10 տարուց էլ պակաս: Հնացող էլեկտրացանցը ոչ միայն կորցնում է էլեկտրաէներգիայի փոխանցման արդյունավետությունը, այլև ստեղծում է անվտանգության հետ կապված պոտենցիալ վտանգներ:
Երկրորդ, վերականգնվող էներգիայի թե՛ առաջարկի, թե՛ պահանջարկի կողմերի աճի թափը փորձություն է ստեղծում առկա ցանցերի համար: Միլիոնավոր նոր տանիքային արևային վահանակներ, ջերմային պոմպեր և տեղական էներգետիկ համայնքների համատեղ ռեսուրսներ կպահանջեն ցանցին հասանելիություն, մինչդեռ էլեկտրական մեքենաների լիցքավորման և ջրածնի արտադրության աճող պահանջարկը կպահանջի ավելի ճկուն և առաջադեմ ցանցային համակարգեր:
Բացի այդ, շատ էլեկտրաէներգիա արտադրողներ բողոքում են կարգավորման բարդ գործընթացից: «Ծրագիրը» նշում է, որ շատ երկրներում վերականգնվող էներգիայի արտադրության նախագծերը պետք է երկար ժամանակ սպասեն ցանցին միանալու իրավունք ստանալու համար: Եվրոպական էլեկտրաէներգիայի արդյունաբերության դաշինքի ղեկավար և Գերմանիայի E.ON խմբի գործադիր տնօրեն Լեոնհարդ Բիրնբաումը մի անգամ բողոքել է. «Որպես Գերմանիայի ամենամեծ կոմունալ ծառայությունների ընկերություն, E.ON-ի ցանցին մուտք գործելու դիմումը նույնպես ապարդյուն է անցել»:
Բացի այդ, ԵՄ-ում աճող էլեկտրաէներգիայի գործարքները նաև ավելի բարձր պահանջներ են առաջադրել անդամ պետությունների միջև ցանցային փոխկապակցվածության համար: Հայտնի եվրոպական վերլուծական կենտրոն Արտաքին հարաբերությունների խորհուրդը իր զեկույցում նշել է, որ երբ անդամ պետությունը չունի ներքին էլեկտրաէներգիայի արտադրություն, այն կարող է էներգիա ստանալ այլ երկրներից, ինչը կբարձրացնի ամբողջ Եվրոպայի էներգետիկ դիմադրողականությունը: Օրինակ՝ 2022 թվականի ամռանը ծայրահեղ բարձր ջերմաստիճանի ժամանակ Ֆրանսիայի ներքին ատոմակայանները կրճատեցին էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը և փոխարենը ավելացրին էլեկտրաէներգիայի ներմուծումը Միացյալ Թագավորությունից, Իսպանիայից, Գերմանիայից և Բելգիայից՝ ներքին պահանջարկը ապահովելու համար:
Եվրոպական փոխանցման համակարգի օպերատորների դաշինքի (որը ներկայացնում է 39 եվրոպական էներգետիկ ընկերություններ) հաշվարկները ցույց են տալիս, որ հաջորդ յոթ տարիների ընթացքում ԵՄ միջսահմանային փոխանցման ենթակառուցվածքները պետք է կրկնապատկվեն, և մինչև 2025 թվականը պետք է ավելացվի 23 ԳՎտ հզորություն։ Այս հիման վրա, մինչև 2030 թվականը այս տարի կավելացվի ևս 64 ԳՎտ հզորություն։
Այս անխուսափելի մարտահրավերներին արձագանքելու համար Եվրոպական հանձնաժողովը ծրագրում առանձնացրել է ուշադրության կենտրոնում գտնվող յոթ հիմնական ոլորտներ, այդ թվում՝ գործող նախագծերի իրականացման և նոր նախագծերի մշակման արագացումը, երկարաժամկետ ցանցային պլանավորման ամրապնդումը, հեռանկարային կարգավորող շրջանակի ներդրումը և էներգետիկ ցանցի բարելավումը։ Ինտելեկտուալ մակարդակ, ֆինանսավորման ուղիների ընդլայնում, լիցենզավորման հաստատման գործընթացի արդյունավետության բարձրացում և մատակարարման շղթայի բարելավում և ամրապնդում և այլն։ Ծրագիրը առաջարկում է վերը նշված յուրաքանչյուր ոլորտի համար կոնկրետ գործողությունների գաղափարներ։
Եվրոպական քամու էներգիայի ասոցիացիայի գործադիր տնօրեն Ժիլ Դիքսոնը կարծում է, որ Եվրոպական հանձնաժողովի կողմից «Ծրագրի» մեկնարկը «խելացի քայլ» է: «Սա ցույց է տալիս, որ Եվրոպական հանձնաժողովը գիտակցել է, որ առանց էլեկտրացանցում լայնածավալ ներդրումների անհնար է հասնել էներգետիկ անցմանը»: Դիքսոնը գնահատել է Ծրագրի շեշտադրումը էլեկտրացանցի մատակարարման շղթայի ստանդարտացման վրա: «Փոխանցման համակարգի օպերատորները պետք է ստանան հստակ խթաններ ստանդարտացված սարքավորումներ գնելու համար»:
Միևնույն ժամանակ, Դիքսոնը շեշտեց անհապաղ գործողությունների անհրաժեշտությունը, մասնավորապես՝ ցանցին միանալու համար դիմող վերականգնվող էներգիայի նախագծերի հերթը լուծելու համար: Դիքսոնը նշեց, որ կարևոր է ապահովել, որ առաջնահերթություն տրվի առավել հասուն, ռազմավարական և կառուցվելիք ամենահավանական նախագծերին, և խուսափել «թույլ տալ, որ սպեկուլյատիվ նախագծերը փչացնեն իրավիճակը»: Դիքսոնը նաև կոչ արեց հանրային բանկերին, ինչպիսին է Եվրոպական ներդրումային բանկը, հակադարձ երաշխիքներ տրամադրել խոշոր ենթակառուցվածքային նախագծերի համար:
ԵՄ-ի կողմից էլեկտրաէներգետիկ ցանցի արդիականացման ակտիվ խթանման համատեքստում բոլոր անդամ պետությունները պետք է համատեղ աշխատեն՝ հաղթահարելու մարտահրավերները և խթանելու եվրոպական էլեկտրաէներգետիկ ցանցի կառուցման ոլորտում ավելի մեծ առաջընթացը: Միայն այս կերպ Եվրոպան կարող է շարժվել դեպի ավելի կանաչ և կայուն ապագա:
Սյուզի
«Սիչուան կանաչ գիտություն և տեխնոլոգիա» ՍՊԸ, ընկերություն
0086 19302815938
Հրապարակման ժամանակը. Հունվարի 22-2024
